Ben je als werkgever op zoek naar manieren om schijnzelfstandigheid te vermijden en een gezonde werkrelatie met je freelancers te waarborgen? Het is cruciaal om de scheidslijn tussen zelfstandigen en werknemers helder te houden.
Schijnzelfstandigheid kan risico’s met zich meebrengen, zoals boetes en naheffingen. Door duidelijke afspraken te maken en een goed contract op te stellen, bescherm je zowel jouw bedrijf als de freelancer. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van een modelovereenkomst, een tool die de Belastingdienst aanbiedt.
Zorg ook dat de praktijk overeenkomt met wat op papier staat; laat iemand bijvoorbeeld niet gelijksoortig werk doen als je werknemers, maar respecteer de vrijheid en flexibiliteit die bij een echte zelfstandige hoort. Zo toets je de arbeidsrelatie en sta je sterk tegenover zowel de wet als de arbeidsmarkt.

Herken en voorkom schijnzelfstandigheid als werkgever
Als werkgever wil je natuurlijk schijnzelfstandigheid vermijden. Dit betekent dat je duidelijk moet kunnen aantonen dat jouw samenwerking met zelfstandigen geen verkapte vorm van loondienst is. Hier lees je hoe je dat doet.
Creeër duidelijke contracten
Een contract waarin de samenwerkingsvoorwaarden helder beschreven staan, is essentieel. Zorg dat je de volgende punten meeneemt:
- Werkinstructies: Beschrijf dat de ZZP’er eigen verantwoordelijkheid draagt voor het uitvoeren van het werk.
- Zelfstandigheid: Laat de onafhankelijkheid van de ZZP’er blijken, zonder directe sturing of toezicht vanuit jouw kant.
- Resultaatgericht: Focus op resultaten en doelen, in plaats van op de werkuren.
- Vervanging: Geef de mogelijkheid tot vervanging, waarbij de ZZP’er zelf voor een alternatief kan zorgen.
Evalueer werkomstandigheden
Het is niet genoeg om afspraken alleen op papier vast te leggen; de praktijk moet overeenkomen met wat afgesproken is:
- Geen verplichte aanwezigheid: De zelfstandige bepaalt wanneer en waar het werk gedaan wordt.
- Eigen gereedschap: De ZZP’er gebruikt zijn of haar eigen gereedschap of middelen.
- Risico’s: Zakelijke risico’s liggen bij de zelfstandige ondernemer.
- Meerdere opdrachtgevers: Stimuleer een gezonde mix van verschillende opdrachtgevers.
Blijf de samenwerking regelmatig herbeoordelen
Schijnzelfstandigheid kan gaandeweg ontstaan. Voer daarom periodieke evaluaties uit om de relatie met de zelfstandige te toetsen en waar nodig aan te passen.
Gebruik de Modelovereenkomsten van de Belastingdienst
Maak gebruik van de door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomsten. Deze bieden een veilig kader waarbinnen je met zelfstandigen kunt samenwerken, zonder het risico op schijnzelfstandigheid.
Implementeer beleid voor inhuur van zelfstandigen
Ontwikkel specifiek beleid gericht op de inhuur van zelfstandig ondernemers. Zorg dat je conform de wet- en regelgeving handelt en wees transparant over het beleid binnen jouw organisatie.
Zorg voor een stevige zakelijke basis
Met Flexamedia zorg je voor een professionele uitstraling voor zelfstandige ondernemers. Onze complete ZZP website pakket helpt bij het vestigen van een onafhankelijk merk, en ondersteunt bij het overtuigen van opdrachtgevers van jouw zelfstandigheid – een investering die bijdraagt aan het vermijden van schijnzelfstandigheid.
Door het naleven van bovenstaande richtlijnen en actief samen te werken met organisaties zoals Flexamedia, kun je schijnzelfstandigheid voorkomen en een gezonde, professionele werkrelatie met zelfstandig ondernemers onderhouden.
Meest gestelde vragen
Hoe zorg je als werkgever voor duidelijkheid in de werkrelatie met freelancers?
Om schijnzelfstandigheid te vermijden is het essentieel om helderheid te creëren over de arbeidsrelatie. Begin met een duidelijke opdrachtovereenkomst waarin de onafhankelijkheid van de freelancer wordt benadrukt. Deze overeenkomst moet specifieke details bevatten over de aard van het werk, de deadlines, en de wijze van communicatie, maar mag geen elementen van gezag of verplichtingen bevatten die een werkgeversrelatie suggereren. Zorg ook dat de freelancer meerdere opdrachtgevers heeft en niet continu en uitsluitend voor jou werkt, wat een indicatie van afhankelijkheid kan zijn.
Welke concrete stappen kan je nemen om schijnzelfstandigheid te voorkomen?
Je kunt het risico op schijnzelfstandigheid verkleinen door de zelfstandige een hoge mate van vrijheid te geven in hoe en wanneer het werk wordt uitgevoerd. Vermijd strakke controle en laat ruimte voor eigen inbreng. Bovendien, vermijd het verstrekken van bedrijfskleding of -materiaal dat werknemers ook gebruiken en geef geen instructies die betrekking hebben op vakantiedagen of werktijden. Schakel bij twijfel een deskundige in die de overeenkomsten kan beoordelen op zelfstandigheid volgens de wet DBA.
Op welke manier kunnen werkgevers de zelfstandigheid van ZZP'ers waarborgen?
Creëer een gezonde afstand tussen jou als opdrachtgever en de ZZP’er door niet dezelfde verplichtingen op te leggen zoals aan werknemers. Dit betekent geen verplichte deelname aan bedrijfsuitjes of vergaderingen. Ook is het verstandig om de ZZP’er zelf verantwoordelijkheid te geven over het afdragen van belastingen en het regelen van verzekeringen. Als werkgever faciliteer je opdrachten, maar je gaat geen werkgeversverantwoordelijkheden aan. Zo benadruk je de zelfstandigheid en vermijd je schijnzelfstandigheid.