Ben je bezorgd over schijnzelfstandigheid? Wil je bepalen of er een risico bestaat dat de Belastingdienst een werkrelatie als dienstverband ziet? Het begint allemaal met inzicht in de criteria.
Ken de tekenen: controle over het werk, financiële afhankelijkheid en het aangeboden krijgen van materialen. Dit zijn de pijlers van de arbeidsrelatie-analyse.
Gebruik een modelovereenkomst om duidelijkheid te scheppen. Toets jouw situatie en maak slimme aanpassingen. Analyseer jouw werkpraktijk kritisch en houd grip op je zelfstandigheid.
Kenmerken van schijnzelfstandigheid herkennen
Wil je het risico op schijnzelfstandigheid bepalen, begin dan met het herkennen van de kenmerken. Schijnzelfstandigheid ligt op de loer wanneer je werkzaamheden verricht die lijken op die van een werknemer, maar je formeel als zelfstandige werkt. Hier zijn de signalen om alert op te zijn:
- Gezag: Is er sprake van instructies en controle door de opdrachtgever? Dit wijst mogelijk op een werkgever-werknemer relatie.
- Exclusiviteit: Ben je verplicht om alleen voor één opdrachtgever te werken? Dit kan duiden op afhankelijkheid vergelijkbaar met die van een werknemer.
- Persoonlijke verplichting: Moet je persoonlijk het werk uitvoeren zonder vervanging? Dit is een werknemerseigenschap.
- Vaste werktijden: Heb je vaste uren en dagen waarop je moet werken? Ook dit is typisch iets voor een werknemer.
Wet DBA toepassen voor jouw situatie
De Wet DBA biedt zekerheid over de arbeidsrelatie door gebruik te maken van modelovereenkomsten. Door de overeenkomst van opdracht zorgvuldig te controleren en in de praktijk conform de afspraken te werken, verklein je de kans op een loondienstverhouding en mogelijke naheffingen.
Bepalen van bedrijfsmatig handelen
Een duidelijke indicatie van ondernemerschap is bedrijfsmatig handelen. Denk hierbij aan:
- Meerdere opdrachtgevers: Zorg voor diversiteit in opdrachtgevers om afhankelijkheid te vermijden.
- Ondernemersrisico: Loop je financieel risico, bijvoorbeeld bij het niet betalen van facturen door opdrachtgevers?
- Investering: Heb je geïnvesteerd in je bedrijf met bijvoorbeeld gereedschap of marketing?
- Acquisitie: Actieve acquisitie naar nieuwe klanten toont aan dat je zelfstandig nieuwe business genereert.
Praktijktoetsing en aanpassingen doorvoeren
Om schijnzelfstandigheid verder te vermijden, is het belangrijk dat de praktijk overeenkomt met wat op papier staat. Dit betekent regelmatig je werkrelatie evalueren en indien nodig aanpassen:
- Overeenstemming werk en contract: Stem je werkzaamheden continu af met de gemaakte afspraken in je modelovereenkomst.
- Evaluatie van werkprocessen: Evalueer regelmatig je werkwijze en maak aanpassingen om zelfstandigheid te waarborgen.
- Feedback opdrachtgevers: Vraag regelmatig feedback van je opdrachtgevers over je zelfstandigheid en bedrijfsvoering.
- Administratie bijhouden: Zorg voor een gedegen administratie die jouw zelfstandigheid onderbouwt, zoals facturen en correspondentie met opdrachtgevers.
Wanneer professionele hulp inschakelen
Het inschakelen van een specialist kan in sommige gevallen verstandig zijn. Dit geldt vooral als je twijfelt over je status als zelfstandige of over de interpretatie van wet- en regelgeving aangaande schijnzelfstandigheid. Een professional kan je situatie evalueren en je adviseren over de te nemen stappen om schijnzelfstandigheid te vermijden.
Verlaag risico op schijnzelfstandigheid met een sterke online aanwezigheid
Een professionele website kan jouw ondernemerschap benadrukken en je onafhankelijkheid als zelfstandige versterken. Bouw aan jouw merk en zorg dat je gevonden wordt door potentiële klanten. Bij Flexamedia kun je nu profiteren van een compleet zzp website pakket om je online zichtbaarheid te vergroten en je positie als zelfstandige te versterken.
Met een eenmalige investering van €349 krijg je een complete, mobielvriendelijke website inclusief zakelijke email en de mogelijkheid om zelf teksten en foto’s aan te passen. Met meer dan 500 websites gebouwd door Flexamedia, ben je verzekerd van kwaliteit en expertise. Claim snel je plek, want de beschikbaarheid is beperkt!
Meest gestelde vragen
Wat zijn signalen van schijnzelfstandigheid tijdens het werk?
Om het risico op schijnzelfstandigheid te berekenen, moet je alert zijn op bepaalde signalen. Voer je bijvoorbeeld werk uit onder directe leiding van een opdrachtgever, zoals een baas die je elke stap vertelt? Of heb je geen andere klanten dan deze ene opdrachtgever? Dit lijken allemaal tekenen te zijn die wijzen op een werknemer-status, dus pas op. Als je jezelf in deze situaties herkent, loop je mogelijk risico op schijnzelfstandigheid.
Een ander belangrijk aspect is de mate van ondernemerschap. Toon je initiatief, heb je bedrijfsmiddelen en loop je ondernemersrisico’s? Dit zijn allemaal factoren die jouw zelfstandigheid ondersteunen. Gebruik een zelfstandigheidscheck of een modelovereenkomst van de Belastingdienst om te helpen dit risico in kaart te brengen.
Hoe weeg je afhankelijkheid van één opdrachtgever tegenover zelfstandig werken?
Het intensief werken voor één opdrachtgever kan een risicofactor zijn voor schijnzelfstandigheid. Reflecteer kritisch: kun je zonder problemen ‘nee’ zeggen tegen klussen of jouw werkuren bepalen? Wissel je regelmatig van opdrachtgever of zijn je inkomsten vooral afkomstig van die ene bron? Een gezonde mix van diverse klanten verkleint het risico op schijnzelfstandigheid en versterkt jouw positie als echte zelfstandige.
Bedenk ook of je marketingsinspanningen doet om nieuw werk te verwerven. Als je actief promotie maakt en investeert in klantenwerving, toont dit aan dat je ondernemer bent. Een zelfstandigheidscheck kan concreet inzicht bieden en helpen het risico op schijnzelfstandigheid te beoordelen.
Kan de modelovereenkomst van de Belastingdienst helpen bij het vermijden van schijnzelfstandigheid?
Jazeker, de modelovereenkomst is een instrument om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Deze overeenkomsten zijn door de Belastingdienst goedgekeurd en geven helderheid over de werkrelatie tussen opdrachtgever en zzp’er. Zorg ervoor dat je de afspraken in de praktijk ook naleeft; het is niet alleen een papieren werkelijkheid. Als zowel jij als je opdrachtgever zich houdt aan de voorwaarden, verklein je de kans op de kwalificatie schijnzelfstandigheid aanzienlijk.
De modelovereenkomst garandeert niet automatisch dat je vrij bent van risico’s. Het is essentieel dat je werkzaamheden uitvoert binnen de geest van de overeenkomst: zelfstandig, zonder gezagsverhouding en met ondernemersrisico. Een regelmatige evaluatie van jouw werkomstandigheden en contracten helpt om op koers te blijven.
