Ben je vaak onderweg en scan je regelmatig QR-codes in restaurants, winkels of op evenementen? Dan is het essentieel om alert te blijven op qishing, een slimme truc waarbij cybercriminelen proberen je persoonlijke gegevens te hengelen. Met een paar simpele tips kun je veilig QR-codes gebruiken zonder slachtoffer te worden.
Eerst en vooral, wees kritisch over de bron van de QR-code. Is het aangebracht op een officiële poster of lijkt het ergens lukraak geplakt? Als iets er onbetrouwbaar uitziet, is verder onderzoek verstandig. Vertrouw op je instinct en ga niet blindelings elk code scannen die je tegenkomt.
Bovendien, maak gebruik van beveiligde QR-scanners met ingebouwde veiligheidsfuncties die verdachte links herkennen. Zelfs als je haast hebt, neem de tijd om de URL die na het scannen verschijnt te checken. Ziet het webadres er gek uit, of is het een subtiele variant op een bekende naam? Houd dan halt en onderzoek verder. Identiteitsdiefstal is immers een prijs die te hoog is voor snelheid. Met deze inzichten ben je beter gewapend tegen qishing en maak je slim gebruik van QR-codes bij jouw volgende stappen in de digitale wereld.
Wat is Qishing?
Qishing is een vorm van phishing waarbij QR-codes worden gebruikt om je persoonlijke informatie of geld te stelen. Cybercriminelen zetten vervalste QR-codes in openbare ruimtes in, zoals posters, flyers, of parkeermeters, die, wanneer gescand, je naar een kwaadaardige website leiden. Op deze website wordt mogelijk gevraagd om gevoelige informatie te delen of soms wordt er malware geïnstalleerd op je apparaat.
Hoe herken je een verdachte QR-code?
Het is belangrijk om kritisch te blijven bij het scannen van QR-codes. Let op de volgende signalen die kunnen duiden op een verdachte QR-code:
- Twijfelachtige locatie: Een QR-code die op een ongebruikelijke of onlogische plek is geplakt, zoals over een andere code heen.
- Promoties die te mooi klinken om waar te zijn: Extreem hoge kortingen of andere aanbiedingen kunnen een truc zijn om je informatie te stelen.
- Geen officiële branding: Ontbreekt de officiële uitstraling of het logo van een bekend merk, wees dan voorzichtig.
- Ongebruikelijke URL: Na het scannen leidt een QR-code je naar een webadres dat er verdacht uitziet, zoals een gebroken URL of gebruik van ongebruikelijke tekens.
Veilig scannen van QR-codes op openbare plaatsen
Om qishing te voorkomen, volg je deze stappen voor het veilig scannen van QR-codes:
- Gebruik vertrouwde scanner-apps: Sommige scanner-apps hebben ingebouwde beveiliging die je waarschuwt voor gevaarlijke links.
- Controleer de omgeving: Zorg ervoor dat de QR-code op een logische plek zit en niet gemakkelijk verwisseld kan worden.
- Inspecteer de URL: Als de code je naar een URL leidt, controleer dan altijd of deze betrouwbaar is voordat je persoonlijke gegevens invoert.
- Gebruik tweefactorauthenticatie: Dubbele bescherming op je accounts kan helpen als je per ongeluk toch op een kwaadaardige link hebt geklikt.
De techniek achter QR-codes
QR-codes slaan informatie op in een matrix van vierkantjes die door elektronische apparaten gelezen kunnen worden. Deze efficiënte manier van informatieopslag maakt QR-codes aantrekkelijk voor snelle deelacties zoals betalingen en websitebezoeken. Echter, de eenvoud van het scannen is ook wat het gevaarlijk maakt – het is net zo makkelijk om een schadelijke code te scannen als een legitieme.
Soorten en toepassingen van QR-codes
QR-codes zijn er in verschillende varianten en hebben diverse toepassingen:
- Betalingen: Veel betaalapplicaties maken gebruik van QR-codes voor snelle transacties.
- Informatieverstrekking: Toeristische locaties gebruiken QR-codes om bezoekers extra informatie te bieden via een snelle scan.
- Marketing: Bedrijven plaatsen QR-codes in advertenties om klanten naar hun websites te leiden.
- Evenementen: Tickets voor evenementen worden vaak geleverd in de vorm van een QR-code, die gescand wordt bij binnenkomst.
Het proces van het scannen van een QR-code
Scannen van een QR-code is een eenvoudig proces:
- Richt je camera of scanner-app op de QR-code.
- Wacht tot je apparaat de code automatisch herkent en verwerkt.
- Volg de link of ontvang de informatie die op de QR-code is opgeslagen.
Tips om veilig QR-codes te gebruiken
Voor een veilig gebruik van QR-codes:
- Update regelmatig je software: Zorg dat zowel je scanner-app als je besturingssysteem altijd up-to-date zijn om gebruik te maken van de nieuwste beveiligingsupdates.
- Wees sceptisch: Vertrouw niet blindelings elke QR-code die je tegenkomt; als iets niet klopt, ga er dan niet mee verder.
- Beperk de gegevens die je deelt: Deel niet meer informatie dan nodig is wanneer je via een QR-code ergens voor aanmeldt of inlogt.
- Educateer anderen: Deel deze tips met vrienden en familie zodat ook zij gewapend zijn tegen qishing.
Bescherming tegen Qishing-aanvallen
Voor optimale veiligheid, installeer betrouwbare beveiligingssoftware op je apparaat die real-time bescherming biedt tegen malware en phishing-aanvallen. Wees altijd waakzaam en denk na voordat je actie onderneemt; door een veilige scangewoonte aan te leren, kun je jezelf beschermen tegen qishing en genieten van het gemak dat QR-codes bieden.
Meest gestelde vragen
1. Hoe kan ik herkennen of een QR-code veilig is om te scannen?
Het herkennen van een veilige QR-code vereist aandacht. Check altijd de bron en wees sceptisch over QR-codes die je onverwacht tegenkomt, bijvoorbeeld in een openbare ruimte waar je geen actie verwacht. Kijk ook of er informatie bij de code staat over waar het heen leidt. Controleer of de code officieel lijkt, bijvoorbeeld bij promotiemateriaal van bekende merken of organisaties. Bij twijfel, ga niet over tot scannen.
2. Wat moet ik doen als ik per ongeluk een verdachte QR-code heb gescand?
Als je vermoedt dat je een kwaadaardige QR-code hebt gescand, handel dan snel. Verander onmiddellijk de wachtwoorden van je accounts als je bang bent dat er informatie is gecompromitteerd. Voer een antivirus scan uit op je apparaat en monitor je bankrekening op ongeautoriseerde transacties. Informeer jezelf over de risico’s en neem voorzorgsmaatregelen door deel te nemen aan een security awareness training.
3. Wat zijn de beste praktijken voor het veilig scannen van QR-codes?
Om veilig QR-codes te scannen, vermijd je het scannen van codes die je niet vertrouwt of die je op een ongebruikelijke plek vindt. Let op informatie die bij de code staat – welke actie verwacht de QR-code van je? Kies voor een QR-scanner app die veiligheid hoog in het vaandel heeft staan en die waarschuwt voor verdachte links. Voor verdere bescherming en bewustwording, informeer je bij Flexamedia over het belang van veiligheidsbewustzijn en hoe je jouw digitale footprint kunt beveiligen.