Heb je het gevoel dat schijnzelfstandigheid een onderwerp is dat speelt in jouw sector? Je bent niet alleen. In verschillende branches is dit een groeiend probleem. Lees verder om te ontdekken in welke sectoren dit fenomeen vaak de kop opsteekt.
Bouw, zorg, ICT en transport; het zijn slechts een paar voorbeelden van sectoren waar schijnzelfstandigheid een punt van discussie vormt. Misstanden rond freelancers en ZZP’ers komen hier vaker voor dan gewenst. Hoe dit zich uit? Laten we dat eens nader bekijken.
Het onderscheid tussen werknemer en ondernemer is soms flinterdun en daar liggen de valkuilen. Juridische implicaties en arbeidsrechten spelen hierbij een grote rol. Ken jouw rechten en sta sterk. Want kennis is macht, zeker als het gaat om jouw positie op de arbeidsmarkt.
Sectoren met hoge prevalentie van schijnzelfstandigheid
In diverse branches wordt schijnzelfstandigheid vaak geconstateerd. Bijvoorbeeld in de bouw, waar vakmensen zoals elektriciens en timmermannen op projectbasis werken maar eigenlijk onder gezag van een opdrachtgever acteren. Ook de creatieve industrie, met name onder journalisten en fotografen, en de transportsector met vrachtwagenchauffeurs, zien vaak het onderscheid tussen zelfstandige en werknemer vervagen.
- Bouwsector: Hier worden zelfstandigen soms onder dezelfde condities als werknemers ingezet, maar zonder werknemersvoordelen.
- Creatieve industrie: Creatieve professionals werken vaak voor verschillende opdrachtgevers, maar de grens met een dienstverband is soms flinterdun.
- Transport: Chauffeurs die voor één transportbedrijf rijden lopen risico op het label schijnzelfstandigheid.
- Zorg: Zelfstandige verpleegkundigen en verzorgenden kunnen in nauwe samenwerking met een zorginstelling soms weinig ondernemersvrijheid kennen.
Hoe herken je schijnzelfstandigheid?
Signalen van schijnzelfstandigheid kunnen zijn: het werken onder gezag van een opdrachtgever, het niet zelfstandig kunnen aannemen van werk en het ontbreken van ondernemersrisico. Daarbij lijkt de zelfstandige qua werkzaamheden en voorwaarden sterk op een werknemer.
Oplossingen voor sectoren met schijnzelfstandigheid
Voor het tegengaan van schijnzelfstandigheid zijn oplossingen beschikbaar. Het gaat vooral om het helder definiëren van de werkrelatie en het handhaven van eigen ondernemerschap.
- Contracten en overeenkomsten: Een duidelijke modelovereenkomst kan helpen de werkrelatie te verhelderen.
- Ondernemingsplan: Het opstellen van een solide ondernemingsplan benadrukt je zelfstandigheid.
- Gezagsverhouding minimaliseren: Werk aan meerdere opdrachten tegelijk en voorkom een directe gezagsverhouding.
- Wet DBA naleven: Zorg dat je goed op de hoogte bent van de wet DBA en hanteer deze correct.
Preventie van schijnzelfstandigheid
Preventieve maatregelen tegen schijnzelfstandigheid omvatten onder meer het bevorderen van ondernemerskennis en het zorgvuldig selecteren van opdrachten om echte ondernemersvrijheid te waarborgen.
Onmisbare tools voor de zelfstandige professional
Professioneel online aanwezig zijn kan je positie als zelfstandige versterken. Met Flexamedia kun je een compleet zzp website pakket claimen wat bijdraagt aan je professionele uitstraling en helpt bij het aantonen van je zelfstandigheid.
Samenvatting: voorkom schijnzelfstandigheid
Volg de stappen en tips, hanteer modelovereenkomsten, blijf op de hoogte van wetgeving en leg de nadruk op je onafhankelijkheid. En niet te vergeten, een persoonlijke, professionele website speelt een essentiële rol in het communiceren van je ondernemerschap. Met Flexamedia krijg je een betaalbare, professionele online aanwezigheid die jouw zelfstandigheidsclaim ondersteunt.
Meest gestelde vragen
In welke sector is de discussie rond schijnzelfstandigheid het meest actueel?
De bouwsector en de zorgsector kampen frequent met het fenomeen schijnzelfstandigheid. Bouwbedrijven werken vaak met freelancers voor klussen, waarbij de grens tussen zelfstandigheid en werknemerschap vervaagt. In de zorg komen zzp’ers veel voor, die in principe zelfstandig werken, maar in de praktijk weinig ondernemersvrijheid kennen door strakke richtlijnen en werkschema’s.
Welk type werkzaamheden binnen sectoren leiden vaak tot discussies over schijnzelfstandigheid?
Binnen creatieve beroepen zoals journalistiek en IT is de lijn tussen dienstverband en zelfstandigheid vaak dun. Journalisten en ontwikkelaars werken regelmatig op projectbasis voor verschillende opdrachtgevers, wat zorgt voor onduidelijkheid over hun status als zelfstandig ondernemer versus werknemer.
Hoe beïnvloedt veranderende regelgeving sectoren met betrekking tot schijnzelfstandigheid?
De introductie van wetten zoals de Wet DBA heeft in sectoren zoals transport en onderwijs geleid tot meer controle en onzekerheid. Transportondernemingen die met zzp-chauffeurs werken en onderwijsinstellingen die freelancers inzetten voor lessen, zijn nu strikter in het beoordelen van arbeidsrelaties om boetes en naheffingen te voorkomen.
