Zit je met vragen over schijnzelfstandigheid? Goed nieuws, er zijn juridische stappen die je kunt zetten. Schijnzelfstandigheid is een probleem waarbij de lijn tussen een dienstverband en zelfstandig ondernemerschap vervaagt.
Juridisch ingrijpen begint met het checken van je arbeidsovereenkomst. Is er echt sprake van zelfstandigheid? Kijk naar de voorwaarden: heb je vrijheid in hoe je werkt, of lijkt het meer op een vast dienstverband?
Als de kenmerken van een dienstverband overheersen, kan de Belastingdienst of een rechter ingeschakeld worden. Contracten toetsen aan de wet? Dat is jouw recht. Bescherm je positie en acteer tegen verborgen dienstverbanden.
Juridische aanpak van schijnzelfstandigheid
Schijnzelfstandigheid is een situatie waarbij iemand weliswaar formeel als zelfstandige werkt, maar in de praktijk onder omstandigheden werkt die meer lijken op die van een werknemer. Dit kan leiden tot problemen met de Belastingdienst en arbeidsrechten. Ben je bezorgd over jouw status als zelfstandig professional of werk je samen met freelancers en wil je schijnconstructies voorkomen? Hier zijn de stappen die je kunt nemen.
Arbeidsrelatie herbeoordelen
Begin met het nauwkeurig beoordelen van je arbeidsrelatie. Hiermee bepaal je of er werkelijk sprake is van zelfstandig ondernemerschap.
- Gezagsverhouding: Is er sprake van een gezagsverhouding tussen jou en de opdrachtgever?
- Persoonlijke verplichting: Moet je het werk persoonlijk uitvoeren of mag je ook een vervanger sturen?
- Bedrijfsrisico: Loop je daadwerkelijk ondernemersrisico?
- Onderhandelingspositie: Kun je jouw eigen tarieven bepalen en onderhandelen over contractvoorwaarden?
Modelovereenkomst gebruiken
De Belastingdienst heeft modelovereenkomsten beschikbaar gesteld die zekerheid bieden over de werkrelatie. Door een goedgekeurde modelovereenkomst te gebruiken, verminder je het risico op schijnzelfstandigheid.
Onderneem juridische actie
Als je twijfelt over je positie, dan kun je juridische stappen ondernemen:
- Advies inwinnen: Vraag een arbeidsrechtadvocaat om je contracten en werkomstandigheden te beoordelen.
- Bezwaar maken: Als de Belastingdienst oordeelt dat er sprake is van een dienstbetrekking, kun je bezwaar aantekenen tegen deze beslissing.
- Proefproces starten: In sommige gevallen kan het starten van een proefproces helderheid bieden over je juridische positie.
- Arbeidsovereenkomst eisen: Als je feitelijk als werknemer functioneert, kun je via de rechter afdwingen dat jouw opdrachtgever je als zodanig behandelt.
Opdrachtgeverschap toetsen en verduidelijken
Als opdrachtgever is het verstandig om te toetsen of je geen schijnzelfstandigen inhuurt:
- Toetsen werkrelatie: Evalueer de werkrelatie met behulp van de criteria van de Belastingdienst.
- Duidelijke afspraken maken: Stel een contract op waarin duidelijk de zelfstandigheid van de freelancer wordt bevestigd.
- Werkwijze aanpassen: Zorg ervoor dat de wijze waarop je samenwerkt met freelancers ook in de praktijk zelfstandigheid uitstraalt.
- Administratie bijhouden: Houd een zorgvuldige administratie bij van de contractuele afspraken en werkuitvoering.
Controleren en naleven van wetgeving
Blijf op de hoogte van veranderingen in wetgeving rondom zelfstandig ondernemerschap. Naleving van de wet DBA is essentieel om problemen te voorkomen.
Voorkom risico’s met een professionele ZZP-website
Een professionele website onderstreept je zelfstandigheid en draagt bij aan je merk als onafhankelijke ondernemer. Bij Flexamedia begrijpen we dat en bieden we een compleet zzp-websitepakket aan dat speciaal is ontworpen om jouw risico op schijnzelfstandigheid te verkleinen. Presenteer jezelf online als de zelfstandige professional die je bent en claim nu je complete zzp websitepakket.
Door de juiste juridische stappen te nemen en je online aanwezigheid te versterken, sta je sterk in je zelfstandigheid en vermijd je problemen met schijnzelfstandigheid.
Meest gestelde vragen
Hoe herken je schijnzelfstandigheid en welke juridische stappen kun je ondernemen?
Schijnzelfstandigheid herken je als je formeel als zzp’er werkt, maar in de praktijk lijkt het alsof je werknemer bent. Dit speelt vaak bij onduidelijke contracten of als je hiërarchisch ondergeschikt bent aan je opdrachtgever. Als je dit merkt, is het slim om allereerst je overeenkomsten te toetsen aan de wet DBA. De juridische stap die je kunt zetten, is het aanvragen van een beoordeling van je arbeidsrelatie bij de Belastingdienst. Zij kunnen een uitspraak doen over de aard van de samenwerking.
Als de Belastingdienst oordeelt dat er sprake is van een dienstbetrekking, kun je herstel van werknemersrechten eisen. Dit betekent bijvoorbeeld het verkrijgen van loonbescherming en sociale zekerheden. Soms betekent dit zelfs dat je met terugwerkende kracht rechten kunt claimen. Het kan raadzaam zijn om hierbij een juridisch adviseur in te schakelen die je kan helpen met het nemen van de juiste stappen.
Kan ik als opdrachtnemer bezwaar maken tegen schijnzelfstandigheid en hoe pak ik dit aan?
Als opdrachtnemer kun je bezwaar maken tegen schijnzelfstandigheid door eerst het gesprek aan te gaan met je opdrachtgever. Leg je bedenkingen voor en bespreek hoe de arbeidsrelatie meer in lijn kan worden gebracht met echte zelfstandigheid. Lijken je inspanningen vruchteloos, dan kun je juridische stappen overwegen. Verzameld bewijs van je werkrelatie is hierin cruciaal.
Een mogelijke stap is het indienen van een klacht bij de Inspectie SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) als je vermoedt dat er wetsovertredingen plaatsvinden. Daarnaast kun je een zaak starten bij de kantonrechter om je status als werknemer formeel vast te stellen. Ondersteuning van een arbeidsrecht advocaat is hierbij aan te bevelen om je positie te versterken.
Wat zijn de consequenties van schijnzelfstandigheid aanpakken voor mijn inkomen en werkrelatie?
Als je schijnzelfstandigheid aanpakt, kan dit gevolgen hebben voor je inkomen en werkrelatie. Bij erkenning van werknemersstatus kun je recht hebben op ziekengeld, vakantiedagen en pensioenopbouw, wat positief kan uitpakken voor je inkomen. Maar wees er van bewust dat je opdrachtgever de samenwerking kan heroverwegen of beëindigen als gevolg van deze transitie.
Vaak brengt het aan de kaak stellen van schijnzelfstandigheid spanningen met zich mee in de werkrelatie. Communicatie is hierin sleutel, en soms is een compromis mogelijk waar beide partijen zich in kunnen vinden. Wees bedacht op lange juridische processen en zorg dat je, indien mogelijk, financiële reserves hebt opgebouwd om deze periode te overbruggen. Overleg met financiële adviseurs of juristen kan helpen bij het maken van weloverwogen beslissingen omtrent deze complexe materie.
